Bu belirtisini kimse bilmiyor! Demansın erken uyarı işaretine dikkat

Demans hastalığı zaman içerisinde hastanın en yakınındaki kişiyi bile tanıyamamasına ve temel ihtiyaçlarını gidermekte zorluk çekmesine neden olmaktadır. Demans hastalığının temel belirtisinin unutkanlık olduğu bilinse de yemek yeme alışkanlıklarındaki ufak değişimler demansın erken uyarı işareti olabilir.

İKİ TÜR DEMANSIN BELİRTİLERİ FARKLILIK GÖSTERİYOR

Dementia UK, beynin frontotemporal demanstan etkilenen bölümlerinin kişilik, davranışlar ve konuşmadan sorumlu olduğuna dikkat çekti. Durumla teşhis edilen kişilerin üçte birine kadar genetik bir bağlantı var gibi görünüyor. En yaygın olarak 40 ila 60 yaşlarındaki insanları etkileyen iki tür frontotemporal demans vardır.

TATLI YEME İSTEĞİNİZİ DURDURAMIYORSANIZ DİKKAT

Frontotemporal demans davranış varyantı (bvFTD) ve birincil progresif afazi (PPA) vardır. Davranış varyantı şunlara yol açabilir:

• Azaltılmış motivasyon
• Kişinin eskiden zevk aldığı şeylere karşı ilgi eksikliği
• Uygunsuz davranışlar, örneğin müstehcen yorumlar yapmak, dik dik bakmak, insanlara fazla aşina olmak   
• Azaltılmış empati
• Görevlere odaklanma zorluğu
• Takıntılı veya tekrarlayıcı davranışlar, örneğin tekrarlanan ifadeler veya hareketler, istifleme
• Yiyecek veya içecekle ilgili davranış değişiklikleri. Örneğin tatlı yiyeceklere olan düşkünlük, kötü sofra adabı, aşırı yemek, çok fazla alkol içmek 
• Planlama, organize etme ve karar vermede zorluk
• Kendilerindeki değişikliklerin farkında olmama (içgörü eksikliği).

KONUŞMA DEĞİŞİKLİKLERİ UYARI VERİYOR

Primer progresif afazi türü olan frontotemporal demans, davranıştan çok dili etkileme eğiliminde olduğu için davranışsal değişkenden farklıdır. PPS belirtileri şunları içerebilir:

• Kelimeleri hatırlama, bulma veya anlamada zorluk 
• Kademeli kelime dağarcığı kaybı
• Su ısıtıcısı, ekmek kızartma makinesi, anahtarlar gibi ortak nesnelerin ne olduğunu ve ne işe yaradığını unutmak
• Cümleler oluşturma ve dilbilgisini doğru kullanma dahil olmak üzere konuşmayı kullanmada zorluk
• Konuşmaları yürütmekte zorluk – örneğin tereddüt, kısaltılmış cümleler kullanmak veya yanlış kelimeler kullanmak  
• Kelimeleri bulmada zorluk 
• Doğru kelimeyi ararken cümlenin ortasında konuşmayı bırakmak.
  
  Frontotemporal demansın erken belirtileri, depresyon veya stresle karıştırılabilir. Özellikle semptomlar hafifse, tanı koymak zor olabilir.

HAYATTA KALMA SÜRESİ KİŞİDEN KİŞİYE GÖRE DEĞİŞİYOR

NHS , “yavaş veya sert hareketler, mesane veya bağırsak kontrolünün kaybı, kas zayıflığı veya yutma güçlüğü gibi fiziksel sorunlar” olabileceğini ekliyor. Frontotemporal demansın teşhisi için tek bir test yoktur. Bir değerlendirme semptomları tartışmayı, zihinsel görevleri yerine getirmeyi, kan testlerini, beyin taramalarını ve lomber ponksiyonu içerebilir. NHS, “Frontotemporal demansın ne kadar çabuk kötüleştiği kişiden kişiye değişir ve tahmin edilmesi çok zordur” diye ekliyor. “Semptomlar başladıktan sonra ortalama hayatta kalma süresi yaklaşık sekiz ila 10 yıldır.”