Amerika’nın Teksas bölgesinde yaşayan 39 yaşındaki Abby Fender, ameliyatın ardından yaşadığı ilgi çekici durumla tüm dünyada gündem oldu. Profesyonel bir şarkıcı olan Fender yaşadıkları hakkında şunları söyledi: “Ameliyattan uyandım ve herhangi bir sesle konuşamadığım için sesimde bir sorun olduğunu hemen anladım.
Kısa bir süre sonra sesimin perdesinin çok ama çok yüksek çıktığını hissetmeye başladım ve buna, her zaman bir çizgi film karakteri gibi ses çıkardığım “Rus Minnie Mouse sesi” adını verdik.
AVUSTRALYA AKSANIYLA DA KONUŞMAYA BAŞLADI
Başlangıçta yaşanan konuşma değişikliğine şaşıran doktorlar, Fender’a Yabancı Aksan Sendromu olarak bilinen nadir bir durum teşhisi koydu. Yeni ‘Rus Minnie Mouse sesini’ düzeltmek için konuşma terapisi alan Fender, yeni bir sorunla karşı
karşıya kalarak Avustralya aksanı da geliştirdi.
GÜNLÜK HAYATINDA PROBLEMLER YAŞIYOR
Fender’ın durumunda herhangi bir beyin hasarı vakası bildirilmedi. Kendisine sık sık tuhaf ve açıklanamayan aksanının sorulduğunu ve yaşadığı sağlık probleminin günlük yaşamı üzerindeki büyük etkisini anlattı. “Nereli olduğum konusunda yalan söylemek istemiyorum ama bazen daha kolay olduğu için yalan söylüyorum. Bunu her yaptığımda, gerçekte kim olduğumu inkar ediyormuşum gibi hissediyorum. Bu iyi bir duygu değil ama günde en az 10 kez “nerelisin” diye soruluyor.”
ALTTA YATAN NEDEN HER ZAMAN BELİRLENEMİYOR
Bu hastalık bir çeşit beyin hasarı tipik olarak travmatik beyin hasarı, inme, anevrizma veya multipl skleroz adı verilen merkezi sinir sistemi rahatsızlığı nedeniyle konuşma bozukluğuna neden olur. Bazı durumlarda, altta yatan bir neden belirlenemez.
Yabancı aksan sendromu, 20. yüzyılın başlarında ilk tanımlandığından beri nörologları ve konuşma uzmanlarını şaşırttı. İnsanlar genellikle bilinçaltı bir süreç olan yerel dillerindeki ses kalıplarından kaynaklanan aksanları zamanla geliştirirler.
1907’den beri sadece yaklaşık 100 FAS vakası teşhis edildi. Bazı vakalar, son yıllarda tuhaflıkları nedeniyle manşetlere taşındı.
BEYİN HASARI SONUCU GERÇEKLEŞEBİLİYOR
Geçen ay DailyMail.com , Kuzey Karolina’da bir adamın , ülkeyi hiç ziyaret etmemiş olmasına rağmen, kanser ameliyatından sonra yoğun bir İrlanda aksanı geliştirdiğini ortaya çıkardı. 1907’den beri bildirilen yaklaşık 100 vakanın çoğu, beynin Broca alanı olarak adlandırılan konuşma merkezindeki hasarın bir sonucuydu.
KADINLARDA DAHA FAZLA GÖRÜLÜYOR
Frontal lobda yer alan bu alan, kişinin fikirlerini ifade etme ve sözcükleri sözlü ve yazılı dilde doğru kullanma becerisi için çok önemlidir. Durum kadınlarda erkeklerden daha sık görülür ve hastalar tipik olarak inme nedeniyle FAS geliştirir.
Gelişimsel veya psikolojik bozukluklar, travma veya tümörler sonucu da gelişebilir.
DURUMUN NEDENİNİ ÖĞRENMEK İÇİN ÇEŞİTLİ TARAMALAR YAPTIRDI
“Şimdi, bu o kadar basit değil, bu yüzden nereli olduğumu söylemekten kaçınıyorum ve bunun yerine onlara ne tür bir aksan duyduklarını söylüyorum.” Fender, durumunun nörolojik temellerini ortaya çıkarmak için MRI’lar ve CT taramaları da dahil olmak üzere bir dizi testten geçti, ancak çabalar başarısız oldu. 11 yaşından beri geliştirdiği sesi de acı çekiyordu. Ameliyattan önceki ses tonunu koruyamadığını ve farklı bir ses tonuna büründüğünü söyledi.
“ESKİ AKSANIMI GERİ ALABİLİRİM”
Bir konuşma patoloğu, Bayan Fender’ın şarkı söyleme perdesini geri kazanmasına ve doğal konuşma sesine geçmesi için boyun kaslarını yeterince gevşetmesine yardımcı oldu. “Kendi sesimi tekrar duymak bir mucize olduğu için inanamadım” dedi. “Çok uzun bir yolculuktan sonra eve dönmek gibiydi, ama bu uzun sürmedi, çünkü sadece pipet kullanarak bir şişe suya baloncuk üflemek gibi belirli teknikleri kullanarak eski aksanımı geri alabilirim.”
“KONTROLÜN BENDE OLMAMASINDAN HOŞLANMIYORUM”
Konuşma terapisinde kaydettiği büyük ilerlemelere rağmen, Bayan Fender yine aksan kullanmaya devam ediyor. Son zamanlarda Avustralya aksanıyla konuştuğunu söyledi. “Her şeyde iyi hissetmeye başlıyorum ama tabii ki en son değişikliğim beklenmedik korku ve utanç duyguları uyandırdı.” Kontrolün bende olmamasından veya nasıl ses çıkaracağımı bilmemekten hoşlanmıyorum. Bu çok korkutucu.”
