Taşımalı eğitim; nüfusu az ve dağınık yerleşim birimlerinde, ilköğretim okulu bulunmayan veya birleştirilmiş sınıf uygulaması yapan ilköğretim okullarındaki öğrencileri, taşıma merkezi ilköğretim okullarına, günü birlik taşımak ve böylece öğrencileri fırsat eşitliğinden yararlandırmak ve onlara daha nitelikli öğrenim olanağı sağlamak amacıyla yapılan bir uygulamadır.
Okulu bulunmayan nüfusu az ve dağınık yerleşim birimlerinde bulunan ilköğretim çağındaki kız ve erkek çocuklar ile birleştirilmiş sınıf uygulaması yapan okullarda bulunan öğrencilerin daha kaliteli eğitim-öğretim imkânına kavuşturulması, eğitimde fırsat ve imkân eşitliğinin sağlanması amacıyla, “Taşımalı İlkokul, Ortaokul ve Ortaöğretim Uygulaması” yürütülmektedir.
TAŞIMALI EĞİTİM KARARI HANGİ DURUMLARDA ALINIR?
Ülkemizde taşımalı ilköğretim uygulamalarının gerekçeleri çeşitli araştırmalarda aşağıdaki gibi sıralamıştır;
1. Eğitim yaygınlaştırılması: Her düzeydeki öğretimde okullaşma oranının arttırılması amaçlanmıştır. Çünkü dünyada okulun yerine hiçbir yetiştirme süreci konulmamıştır.
2. Yerleşim birimlerinin dağınık olması: Nüfusu eğitim için yeterli olmayan yerleşim yerlerinde taşımalı ilköğretim uygulaması kaçınılmazdır.
3. İç göçler: Göç veren illerde nüfusun azalması, okullarda yeterince öğrenci olmaması, öğretmenlerin verimli çalışamaması gibi nedenlerle bu yörelerde taşımalı ilköğretim uygulaması gereklidir.
4. Eğitim niteliğinin yükseltilmesi: Kapasitelerinin altında çalışan okullar ile tek öğretmenli okullarda eğitimden istenilen verimin alınabilmesi için bu okulların uygun merkezi okula taşınması birleştirilmiş sınıf uygulamasını ortadan kaldıracağı gibi istenilen veriminde alınmasını sağlayacaktır.
5. Fırsat eşitliğinin sağlanması: Eğitim hizmetinden yararlanmak isteyen ancak okul olanağı olmayan yurttaşlara, taşımalı eğitim uygulaması eğitim olanağı sağlayabilir.
6. Okullarda öğrenciler birbirlerinden ve öğretmenlerinden karşılıklı olarak etkileşirler. Tek öğretmenli okullarda yani köy okullarında öğrenciler sayıca çok az ve okul dışında geçen zamanlarında da beraber olduklarından, öğrenci etkileşimi yetersiz kalmaktadır.
7. Öğrenci sayısı az olan ve birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılan köy okullarında öğretmen kendini derse yeterince verememektedir. Bu nedenle de okul başarısı düşük olmaktadır.
8. Tek öğretmenli okullar genellikle şehir merkezlerinden uzak köy ve mezralarda bulunmaktadır. Öğretmenler bu köylerde çalışmak istememektedirler.
9. Tek öğretmenli köylere gönderilen öğretmenler genellikle aday öğretmenlerdir. Öğretmenlik, yöneticilik konusundaki bilgileri ve tecrübeleri yetersizdir. Köy okullarında deneme yanılma yoluyla öğrenmektedirler. Öğrenciler en az 2-3 öğretmene denek olmakta bu durumda öğrenci başarısı ve okula ilişkin tutumların değişmesinde önemli bir etkendir.
10. Tek öğretmenli köylerde görev yapan öğretmenler çevresiyle
bütünleşememekte ve yalnızlık duygusuyla yaşamaktadır. Bu durum
öğretmenlerin ruh sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yapmaktadır. Öğretmenler mesleklerine olan ilgilerini kaybetmektedir.
11. Çevresiyle bütünleşemeyen köy öğretmeni hafta sonlarını genellikle ilçe veya il merkezlerinde geçirmekte, yetersiz ulaşımda göz önüne alındığında cuma ve pazartesi günlerinin bir kısmı da köy de olmamaktadırlar. Bu durumda da eğitim ve öğretim süresi kısalmaktadır.