Belirli yiyeceklerin, içeceklerin ve ev ürünlerinin tehlikeleriyle ilgili tüm bilgilerden bunaldığınızı hissettiniz mi? Her gün farkında olmadan sıklıkla kullandığımız zararlı kimyasallar ve içeriklerle ilgili sürekli olarak yeni araştırmalar yayınlanıyor ve çoğu zaman bu şeyleri kullanmanın veya tüketmenin güvenli olup olmadığını merak etmemize neden oluyor. 2022’de yapılan araştırmada evde bulunan ve kansere neden olan en riskli üç madde belirlendi.
KANSERE YOL AÇAN TEHLİKELER
1- YAPIŞMAZ TENCERE
Yapışmaz pişirme kapları ile sağlığımız arasındaki bağlantının yıllar içinde karmaşık olduğu kanıtlanmıştır. Per- ve polifloroalkil maddeler – veya PFAS – su geçirmez giysiler, temizlik ürünleri ve yapışmaz pişirme kapları gibi öğelerde kullanılan sentetik kimyasallardır. Bu maddelerin, yapışmaz tavalarla ilişkili bir dizi sağlık riskinin en önemli katalizörleri arasında olduğu bilinmektedir. Aslında, PFAS’lara bazen ” sonsuza kadar kimyasallar ” denir çünkü son derece yavaş sindirilirler ve vücudunuzda ve çevrenizde sonsuza kadar kaldıkları bilinir.
KARACİĞER KANSERİNE YAKALANMA RİSKİNİ ARTIRIYOR
Geçmişteki çalışmalar, PFAS ile karaciğer hastalığı ve kanser gibi şeyler arasında bir bağlantı bulmuştur , ancak bu araştırmanın çoğu, genel anlayışımızı sınırlayan hayvanlar üzerinde yapılmıştır. JHEP Reports Innovation in Hepatology’de 2022’de yayınlanan araştırmada, PFAS ile karaciğer kanseri arasında bir bağlantı olduğunu doğrulandı. Sadece bu da değil, daha önce 200.000’den fazla insandan toplanan kan ve dokulardan alınan insan örneklerini kullandı. Bu örneklerden 50’sinde karaciğer kanseri geliştiği tespit edildi. Ve araştırmacılar, kanser gelişmeden önceki kanlarına baktıklarında, yüksek seviyelerde PFAS buldular. USC’deki Keck Tıp Fakültesi’nden yapılan araştırmaya ilişkin bir habere göre , PFAS’a maruz kalanların ilk %10’unda yer alan katılımcıların karaciğer kanserine yakalanma olasılığı, en alttaki %10’da bulunanlara göre 4,5 kat daha fazlaydı.
2- ULTRA İŞLENMİŞ GIDALAR
Fast food, asitli içecekler, paketlenmiş unlu mamuller gibi aşırı işlenmiş gıdalarla beslenmenin çeşitli sağlık komplikasyonlarıyla bağlantılı olması şaşırtıcı olmamalı . Geçmişte yapılan araştırmalar , ultra işlenmiş gıdalar ile artan kardiyovasküler hastalık, tip 2 diyabet ve obezite riski arasında bir bağlantı bulmuştur. Ancak Ağustos 2022’de, bu yiyecekler ile özellikle erkeklerde kolorektal kanser arasında doğrulanmış bir bağlantı olduğunu gösteren yeni bir çalışma yayınlandı.
ERKEKLERDE KANSER BAĞLANTISI BULUNUYOR
British Medical Journal’da yayınlanan çalışma, 3.216 kolorektal kanser vakasını içeren üç büyük kohortu inceledi. Bu vakalar arasında, ultra işlenmiş gıdaları en fazla tüketenlerin, bu gıdaları en az tüketenlere kıyasla %29 daha fazla kanser geliştirme riski vardı. İlginç bir şekilde, işlenmiş et , deniz ürünleri ve kümes hayvanı ürünlerinin yanı sıra gazlı içeceklerin daha fazla tüketilmesi, diğer ultra işlenmiş gıda türleri ile karşılaştırıldığında bu artan riskin önde gelen nedenleri olarak bulunmuştur. Ayrıca, çalışma hem erkek hem de kadın katılımcıları değerlendirmesine rağmen, kadınlarda ultra işlenmiş gıdalar ile kolorektal kanser arasında bir bağlantı bulunmadı.
3- YAPAY TATLANDIRICILAR
Eklenen şeker alımınızı azaltmak için diyet içecekleri normal içeceklerin yerine seçmeniz öneriliyordu. Ne yazık ki, Mart 2022’de yapılan araştırma, diyet içeceklerinde kullanılanlar gibi yapay tatlandırıcılar ile artan kanser riski arasında olası bir bağlantı buldu.
YAPAY TATLANDIRICILARDAN UZAK DURUN
PLOS Medicine’de yayınlanan çalışma, üç popüler yapay tatlandırıcı türünün potansiyel kansere neden olan etkilerini inceledi: aspartam, sukraloz ve asesülfam-K; diyet gazlı içecekler ve masa üstü şeker alternatifleri en yaygın olanlardan bazılarıydı. Araştırmacılar, 100.000’den fazla Fransız yetişkin arasında, bu yapay tatlandırıcıları en yüksek miktarlarda tüketenlerin kansere yakalanma riskinin %13 daha yüksek olduğunu, aspartam ve asesülfam-K’nin özellikle en yüksek riske katkıda bulunduğunu buldu.
