Her yıl kalp krizi nedeniyle hayatını kaybeden milyonlarca insan bulunuyor. Kalp krizinin genellikle ani gelişmesi bu duruma müdahale etmeyi geciktiriyor. Ancak bazı durumlarda görülen belirtiler kalp krizinin erken uyarı işareti olabiliyor. Yapılan araştırmalara göre en ölümcül kalp krizinin sabahları yaşandığı öğrenildi.
ÖLÜM RİSKİ YÜZDE 20 DAHA FAZLA
Harvard Tıp Okulu’nda yapılan bir çalışmada, araştırmacılar sabahları kalp krizi geçirmenin yüzde 20 daha fazla kalp dokusu ölümüyle ilişkili olduğunu buldular. Heart dergisinde yayınlanan 2011 tarihli bir araştırmanın bulguları , sabah altı ile öğlen arasında meydana gelen kalp krizlerinin en ölümcül olduğunu gösteriyor.
Borja Ibanez, “Çalışmamızda, sabah meydana gelen olaylar daha fazla hasarla ilişkilendirildi. Bağlantı tartışmalı olarak oldukça güçlü,” dedi. Harvard Tıp Okulu çalışması, sirkadiyen ritimler ile kalp krizi riski arasında güçlü bir bağlantı kuran ilk çalışmalardan biridir. Şimdi, bulguları güçlendiren birçok takip çalışması var.
KALP KRİZİNE NEDEN OLABİLECEK KAN PIHTISI RİSKİ YÜKSEK
2020’de Trends in Endocrinology and Metabolism’de yayınlanan bir çalışma, modern yaşam tarzlarının neden olduğu sirkadiyen sistemin bozulmasının kardiyovasküler işlevi olumsuz etkilediğini gösterdi. Sabahları sirkadiyen sistemin kan pıhtılarının parçalanmasını önleyen daha yüksek sayıda PAI-1 hücresi gönderdiğine inanılıyor. Kandaki PAI-1 hücrelerinin seviyesi ne kadar yüksekse, kalp krizine neden olabilecek bir kan pıhtısı oluşturma riski de o kadar fazladır.
Harvard Tıp Okulu araştırması, sabah altı ile öğlen arasında kalp krizi geçiren hastaların, günün ilerleyen saatlerinde kalp krizi geçiren hastalara kıyasla daha yüksek PAI-1 hücrelerine sahip olduğunu belirledi.
BU DURUMLAR KALP KRİZİ RİSKİNİ ARTIRIYOR
Profesör Srinath Reddy, bazı alışkanlıkların bu riski artırabileceği konusunda uyarıyor. Bir kişi altta yatan birkaç koroner risk faktörüne sahipse, iyi uyuyamıyorsa, susuz kalıyorsa ve egzersiz yapıyorsa, yırtılmaya neden olabilir ve büyük bir pıhtı oluşumunu tetikleyebilir. Bu nedenle sabahları kalp krizi riskiyle savaşmanın iki yolu vardır. İşin püf noktası, iyi bir gece uykusu çekmek ve sabah egzersizini ertelemektir.
YEDİ SAATTEN AZ UYKU RİSKİ ARTIRIYOR
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), her gece yedi saatten az uyuyan yetişkinlerin kalple ilgili sağlık sorunları riskinin daha yüksek olduğunu açıklıyor. Bununla birlikte, uyku yoksunluğunun kalp krizlerinin iyi bilinen habercileri olan tansiyon sorunlarına katkıda bulunabileceği akılda tutularak, burada vurgu uykunun kalitesi ve süresi üzerindedir.
EGZERSİZLER HAFİF BİR ŞEKİLDE YAPILMALI
Esnek bir çalışma programına sahip olanların da öğleden sonra egzersiz yapmaları veya sabahları hafif egzersizlere başlamaları önerilir. Yüksek yoğunluklu egzersiz, dolaşım pahasına ani kalp durması veya ölüm riskini akut şekilde artırabilir. Cleveland Clinic, “Kronik doğa sporları eğitimi ve dayanıklılık etkinliklerinde yarışmak kalp hasarına ve ritim bozukluklarına yol açabilir” diyor.
KALP KRİZİ BELİRTİLERİ
Göğüs kafesinde nokta şeklinde ağrı; huzursuzluk, baskı, sıkışma, ağırlık hissi; çarpıntı, çeneye, boyuna, sol omuza ve kola yayılan göğüs ağrısı; baş dönmesi, baygınlık, bayılma, bulantı, soğuk terleme, nefes daralması olarak belirtiler gösterir.
