Şahmaran kelimesine dair bilgiler ilgiyle araştırılıyor. Peki ama şahmaran nedir?
Şahmaran nedir?
Şahmeran ya da Şahmaran, Türk-İran-Irak-Kürt ve Anadolu mitolojilerinde rastlanan akıllı ve iyicil olarak tanımlanan bellerinden aşağısı yılan, üstü ise insan şeklindeki Maran adı verilen doğaüstü yaratıkların başında bulunan ve hiç yaşlanmayan, ölünce ruhunun kızına geçtiğine inanılan varlık.
Şahmaran ne demek?
Farsça kökenli olan “mara”n ya da “meran” kelimesi yılan anlamına geliyor. İsim de “yılanların şahı” anlamına gelen “Şah-ı Maran’ın” halk arasında söylenegelişi sırasında birleşerek “şahmaran” olmuş halidir.
Efsanenin en sık anlatılan versiyonunda Şahmaran kadın başlıdır. Yoksul bir ailenin oğlu olan Camsab ile arkadaşları ormanda bal ile dolu bir kuyu bulurlar ve genç adam balı çıkarmak için kuyuya iner. Ama arkadaşları açgözlülüklerinden dolayı, balın tamamı çıktıktan sonra Camsab’ı kuyuda bırakırlar. Bir süre sonra toprakta gördüğü ışığın olduğu noktayı kazan Camsab, toprağın çökmesiyle birlikte kendini bir bahçede bulur. Bahçenin sahibi yılanların şahı Şahmaran’dır. Camsab’ın hikayesini dinleyen Şahmaran, insanoğlunun nankörlüğü üzerine konuştuktan sonra Camsab’ın yıllar boyu bahçede yaşamasına izin verir. Ama bir süre sonra genç adam ailesini özlediği için ayrılmak istediğini söyler. Şahmaran gitmesine izin verir ama 2 şartı vardır. Camsab hiç kimseye Şahmaran’ın yerini söylemeyecek ve asla hamama girmeyecektir. Çünkü onunla karşılaşıp da hamama giren kişinin vücudu yılan pullarıyla kaplanırmış.
Şahmaran ile anlaşan genç evine döner ve ailesi ile yaşamaya devam eder. Fakat bir gün ülkenin hükümdarı hastalanmış ve vezir hastalığın tek çaresinin Şahmaran eti yemek olduğunu söylemiş. Ardından da herkesin hamama getirilmesini emreder. Camsab’ın sırrı burada açığa çıkar, vücudu pullarla kaplanır. Sonrasında yapılan işkencelere dayanamayan Camsab, Şahmaran’ın yerini söyler. Yakalandığı sırada Camsab’ı gören Şahmaran da yıllar önce insanların nankörlüğü ile ilgili ettiği lafı bu kez genç adam için söyler ve ardından da öldürülür.
